De eerste onderzoeken bij een pasgeboren baby; De Apgar-score

9 augustus 2023

Misschien denk je ‘Wat?!’ of je weet precies waar ik het over heb; De Apgar-score. Bij mijn eigen bevalling, maar ook bij de geboortes die ik heb gefotografeerd, heb ik de verloskundige aan het werk gezien. Soms onopvallend tussendoor en natuurlijk ook de uitgebreide onderzoeken bij de baby. In deze blog zal ik iets meer over de Apgar-score vertellen, zodat je weet wat je kunt verwachten en wat het precies inhoudt.

Direct na de geboorte voert de verloskundige of zorgverlener een aantal belangrijke onderzoeken uit om de gezondheid en vitaliteit van jullie kindje te beoordelen. Eén van de meest cruciale instrumenten die bij dit onderzoek worden gebruikt, is de Apgar-score. Waarom is dit zo belangrijk?

Wat is de Apgar-score?

Eerst even wat meer achtergrondinformatie. De Apgar-score is een screeningsinstrument dat is ontwikkeld door Dr. Virginia Apgar in 1952. Het is bedoeld om snel de fysieke toestand van een pasgeborene te beoordelen en mogelijke gezondheidsproblemen te identificeren. De score is vernoemd naar Dr. Apgar en vertegenwoordigt vijf belangrijke aspecten die binnen enkele minuten na de geboorte worden geëvalueerd:

  • Appearance (huidskleur): Dit aspect meet de kleur van de baby’s huid. Een gezonde baby heeft een roze kleur over het hele lichaam, terwijl een bleke of blauwe huid kan duiden op ademhalings- of circulatieproblemen.
  • Pulse (hartslag): Hierbij wordt de hartslag van de baby gecontroleerd. Een goede hartslag geeft aan dat het hart van de baby goed functioneert en dat de bloedsomloop normaal is.
  • Grimace response (reflexen): Dit beoordeelt de reactie van de baby op prikkels, zoals het aantikken van de voetzool. Een gezonde baby reageert normaal gesproken met huilen of hoesten, terwijl een zwakke of afwezige reactie kan wijzen op neurologische problemen.
  • Activity (spierspanning): Hierbij wordt de spierspanning van de baby beoordeeld. Een goede spierspanning laat zien dat de baby sterk en actief is, terwijl een slappe baby mogelijk te maken heeft met zwakte of neurologische aandoeningen.
  • Respiration (ademhaling): Dit aspect controleert de ademhaling van de baby. Een regelmatige ademhaling met huilen wordt als normaal beschouwd, terwijl zwakke, onregelmatige ademhaling problematisch kan zijn.

Hoe wordt dit berekend?

Elke categorie van de Apgar-score wordt gescoord op een schaal van 0 tot 2, waarbij 0 staat voor een slechte toestand en 2 voor een goede toestand. De individuele scores worden vervolgens opgeteld om de totale Apgar-score te krijgen. Een perfecte Apgar-score is 10, wat betekent dat de baby op alle vijf aspecten goed scoort.

De score wordt meestal toegepast op drie tijdstippen: één minuut na de geboorte en vijf minuten na de geboorte. Als de baby bij de eerste beoordeling een lage score heeft (bijvoorbeeld 3-6), kan de score na tien minuten nogmaals worden beoordeeld om te zien of de conditie verbetert. Ook wanneer er geen lage score is, kan de verloskundige er voor kiezen om een derde keer te testen.

Zoals hierboven al gezegd wordt bij elke categorie gescoord op een schaal van 0 tot 2 punten. Hieronder de kenmerken waar de verloskundige of zorgverlener op let:

  1. Appearance (huidskleur):
    0 punten: Blauw of bleek over het hele lichaam.
    1 punt: Lichaam is roze, maar handen en voeten blijven blauw.
    2 punten: Hele lichaam is roze.
  2. Pulse (hartslag):
    0 punten: Geen hartslag.
    1 punt: Hartslag is minder dan 100 slagen per minuut.
    2 punten: Hartslag is 100 slagen per minuut of meer
  3. Grimace response (reflexen):
    0 punten: Geen reactie op stimulatie (bv. prikkeling van de voetzool).
    1 punt: Zwakke reactie op stimulatie (bv. gezichtsuitdrukking).
    2 punten: Sterke reactie op stimulatie (bv. huilen of hoesten).
  4. Activity (spierspanning):
    0 punten: Slap, weinig of geen spierspanning.
    1 punt: Enige flexie van armen en benen.
    2 punten: Actieve bewegingen, goede spierspanning.
  5. Respiration (ademhaling):
    0 punten: Geen ademhaling.
    1 punt: Zwakke of onregelmatige ademhaling.
    2 punten: Sterke, huilende ademhaling.
Een tabel met uitleg over de APGAR-score

De totale Apgar-score varieert dus van 0 tot 10, waarbij een score van 10 de beste toestand aangeeft. Een score tussen 7 en 10 wordt als normaal beschouwd en geeft aan dat de baby over het algemeen gezond is. Als de Apgar-score laag is, kan dit erop wijzen dat de baby onmiddellijke medische aandacht en verzorging nodig heeft.

Waarom is de Apgar-score belangrijk?

De Apgar-score is van vitaal belang omdat het een snelle en objectieve beoordeling biedt van de gezondheid van de pasgeborene. Bij een lage Apgar-score zal de verloskundige of zorgverlener direct in actie moeten komen om jullie kindje te helpen en de gezondheid te verbeteren.

Het is belangrijk op te weten dat de Apgar-score een snelle beoordeling is van de vitale functies van de baby direct na de geboorte. Dit is geen voorspeller van de toekomstige gezondheid van het kind en heeft geen invloed op de latere ontwikkeling. Het is slechts een hulpmiddel om de onmiddellijke medische behoeften van de pasgeborene vast te stellen en te zorgen voor een goede start in het leven.

Naast de Apgar-score worden er ook nog andere onderzoeken bij jullie kindje uitgevoerd. Hierbij kun je denken aan een lichamelijk onderzoek, maar ook onderzoek van de navelstreng en de placenta. Hier zal ik nu niet te veel over uitweiden, want hier zou ik nog een hele blog over kunnen schrijven.

De conclusie van deze blog is dat de Apgar-score belangrijk is om de gezondheidstoestand van jullie kindje direct na de geboorte te kunnen beoordelen. De geboorte van een baby, jullie baby, is een magisch moment, en dankzij deze onderzoeken kan de verloskundige ervoor zorgen dat dit moment zo goed mogelijk wordt ervaren door zowel de baby als jullie, de ouders.

Mocht je hier meer over willen weten of vragen hebben, dan zal ik je aanraden dit altijd met de verloskundige of andere zorgverlener te bespreken. Zij zijn de experts en kunnen jullie hier alles over vertellen.

×